Shpërthimi i zemërimit ndaj njeriut që vrau Cecilin vazhdon të rritet, por pyetja mbetet pse ka më shumë ndjeshmëri për një luan sesa për një person.

Muajin e kaluar, ka humbur jetën një djalë 1 vjeç pasi u godit në karrocën e tij nga një makinë duke ikur nga të shtënat në Çikago.

Vdekja e tij nuk ka marrë aq shumë vëmendje mediatike apo protestë publike sa ajo vrasja e një luani me emrin Cecil në Afrikë.

Pse?

“Shumë herë ne shohim dikë duke vuajtur ose në dhimbje dhe mendojmë, ‘A kanë bërë diçka për ta merituar?’ tha Dr. Geoffrey Ream, profesor i asociuar në Shkollën e Punës Sociale të Universitetit Adelphi në Garden City, Nju Jork. “Kjo ka ndodhur me Trayvon Martin (në Florida). [People said] “Ai nuk ishte engjëll.” Një kafshë nuk është e aftë të arsyetojë, kështu që ne i japim një leje dhe nuk e shuajmë ndjeshmërinë tonë siç bëjmë për njerëzit.”

A Studimi 2013 i studentëve në Universitetin Northeastern zbuloi se njerëzit ndjejnë më shumë dhembshuri ndaj qenve të lënduar sesa njerëzit e rritur. Studiuesit raportuan cenueshmërinë si arsyen kryesore. Këlyshët nuk mund të mbrojnë veten, por njerëzit munden.

“Ndoshta ne lejojmë që marrëdhëniet tona me njerëzit e tjerë të bëhen të mbushura dhe u vendosim shumë përgjegjësi njerëzve të tjerë për të qenë në një mënyrë të caktuar, deri në atë pikë sa vetëm kafshët mund të na kënaqin,” shpjegoi Ream.

Kur njerëzit ndiejnë se ekziston një kërcënim për rendin shoqëror ose se diçka do të dëmtojë të gjithë shoqërinë, Reams thotë se ndodh panik moral.

“Ajo që mund të jetë në themel të këtij paniku moral është se ne nuk na pëlqen ideja që njerëzit të dëmtojnë kafshët sepse është kundër rendit shoqëror dhe është kundër rendit shoqëror që ky djalë të shkojë në një vend tjetër për të bërë diçka kaq të paligjshme dhe të mos jetë mbahet përgjegjës”, tha Ream.

Ndërsa disa raste të panikut moral çojnë në ndryshime shoqërore, si Occupy Wall Street, Ream thotë se të tjerat nuk e bëjnë këtë, si ai për të shtënat në shkollën e mesme Columbine.

“Vdekja e Luanit Cecil nuk do të çojë domosdoshmërisht në ndryshime shoqërore, por (ajo) ka çuar në ndalime simbolike të [animal] trofe nga linjat ajrore dhe te a edicioni special Beanie Baby”, tha ai.

Lexo më shumë: Empatia mund të kurojë të ftohtin e zakonshëm »

Çdo vit rreth 600 luanë gjuhen dhe vriten ligjërisht, sipas Bashkimi Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës. Dallimi është se Cecil jetonte në një park kombëtar të mbrojtur në Zimbabve.

Autoritetet thonë se gjahtari i trofeve Walter J. Palmer, një dentist nga Minesota, qëlloi Cecilin me një hark pasi joshi luanin larg parkut. Kur luani i plagosur u arratis, thanë autoritetet, Palmer e gjeti atë gati dy ditë më vonë dhe e qëlloi.

“Ky dentist nuk është shumë i ndryshëm nga mijëra njerëz që janë duke gjuajtur trofe, por ai kishte dallimin fatkeq të vrasjes së një kafshe me një emër,” tha Samuel M. Richards, lektor i lartë i sociologjisë në Penn State University. “Ky emër e bëri vërtet luanin të dashur. Nëse emërtojmë një kafshë, është një ndërrues i lojës. Për shembull, njerëzit janë të lidhur me qentë, por ka qen të egër në të gjithë botën dhe nuk u jepen emra. Sapo t’i emërtojmë, ndryshon gjithçka.”

Richards thotë se vrasja e Cecilit shton shqetësimet rreth ndryshimeve mjedisore.

“Veçanërisht këto ditë, kur ne të gjithë po dëgjojmë historitë për ndryshimin e klimës dhe zhdukjen e specieve dhe transformimin e mjedisit siç e njohim ne, ekziston një frikë e thellë për atë që do të vijë,” tha Richards.

Sipas Pantera, një organizatë që fokusohet në ruajtjen e maceve të egra, një shekull më parë jetonin rreth 200,000 luanë në natyrë në Afrikë. Sot, llogaritet të jenë më pak se 30,000.

Vrasja e paligjshme, humbja e habitatit dhe copëzimi i habitatit janë fajtorë për faktin se luanët kërcejnë në zhdukje, thotë Panthera.

Pavarësisht nga shumë të tjerë që po gjuajnë dhe vrasin luanë, Palmer është sharë dhe është detyruar të lërë në pritje praktikën e tij dentare. Ai mund të përballet me ekstradimin në Afrikë.

“Ne mund ta turpërojmë atë, gjë që na lejon të mos shohim asnjë nga implikimet e veprimeve tona,” tha Richards.

Ai thekson se shumë njerëz mbyllin sytë ndaj konsumimit të mishit të kultivuar në fabrikë ose hedhjes së barërave të këqija në lëndinat e tyre.

“Kjo ndodh derisa një ditë një fëmijë të dëmtohet nga vrasësi i barërave të këqija ose një person shikon në bujqësi në fabrikë, dhe ajo bëhet e njohur dhe më pas njerëzit fillojnë të mendojnë për të dhe ndalojnë ta bëjnë atë,” tha ai. “Ne kemi nevojë vetëm për një moment ku bota hap sytë për diçka.”

Ream tha se zemërimi ndaj Palmerit ndikon në panikun moral, së bashku me faktin që Palmer është i pasur.

“Dikush që ka shumë para nuk është një personazh dashamirës,” tha ai. “Njerëzit mendojnë, ‘Ai ka shumë para dhe mund të bëjë çfarë të dojë me to dhe kjo është ajo që ai zgjedh’.”

Lexo më shumë: Dhembshuria e infermierëve lehtëson vuajtjet e pacientit »

Nga të gjitha ngjarjet tragjike në botë – trafikimi seksual, varfëria, ndjekja penale fetare, vetëm për të përmendur disa – Luani Cecil është në qendër të skenës.

“Diçka që po shoh në internet është zemërimi për Cecilin, sikur të jetë një lloj shpërqendrimi nga problemet tona reale,” tha Ream.

“Përgjigja ime për këtë është…njerëzit nuk bëjnë përpjekje mbi bazën se u është thënë se për çfarë duhet të kujdesen,” tha ai. “Është ndoshta më fitimprurëse të përforcohet kujdesi në përgjithësi sesa të përpiqesh të mbyllësh njerëzit që kujdesen për një gjë në favor të një gjëje tjetër. Nuk do të ishte edhe aq konstruktive të përpiqeshe të ridrejtosh mendimin moral të panikut të njerëzve gjithsesi, sepse paniket morale janë mjaft të padobishme në vetvete.”