Shpërndaje në Pinterest
Ekspertët thonë se mutacionet gjenetike si dhe lloji i trajtimit mund të rrisin rrezikun me të cilin përballen të mbijetuarit e kancerit të fëmijërisë si të rritur. Getty Images
  • Hulumtimi i ri shqyrtoi rrezikun më të lartë me të cilin përballen të mbijetuarit e kancerit të fëmijërisë nga zhvillimi i kancerit dytësor si të rritur.
  • Studiuesit thonë se rreziku i kancerit është më i lartë tek ata që kanë marrë trajtim intensiv, si dhe tek ata me mutacione gjenetike.
  • Ata vërejnë se trajtimet si kimioterapia dhe rrezatimi mund të shkaktojnë dëme që mund të çojnë në zhvillimin e kancerit në të ardhmen.

Njerëzit që i mbijetojnë kancerit të fëmijërisë janë në rrezik më të lartë për tu prekur sërish nga kanceri më vonë në jetë.

Një pjesë e rrezikut është një efekt anësor i trajtimit, pasi kimioterapia dhe rrezatimi shkaktojnë dëme gjenetike që mund të çojnë në kancere të ardhshme.

Por rreziku i kancerit të dytë është më i lartë tek ata që kërkojnë trajtim intensiv dhe gjithashtu kanë mutacione gjenetike që i bëjnë ata më pak të aftë për të riparuar ADN-në e dëmtuar, thonë studiuesit.

Dëmet nga kimioterapia dhe trajtimi me rrezatim mund të shkaktojnë edhe kancere të palidhura.

Megjithatë, studiuesit nga Spitali i Fëmijëve St. Jude në Tenesi thonë se efektet anësore të trajtimit shpjegojnë vetëm një pjesë të rrezikut të kancerit dytësor.

“Ne identifikuam mutacione që prekin lloje specifike të mekanizmave të riparimit të ADN-së, të cilat të kombinuara me intensitete të caktuara terapish, mund të rrisin në mënyrë dramatike rrezikun e zhvillimit të kancereve të mëvonshme si kanceri i gjirit, sarkoma dhe kanceri i tiroides,” tha Na Qin, PhD, nga St. Departamenti i epidemiologjisë dhe kontrollit të kancerit të Jude, dhe një nga bashkautorët e a studim i ri botuar në Journal of Clinical Oncology.

“Disa studime kanë hetuar efektet afatgjata të kancerit te të mbijetuarit e fëmijërisë, por ne kurrë nuk kemi pasur të dhëna që shpjegojnë pse fëmijë të veçantë janë në rrezik më të lartë për kancerin e mëvonshëm.” Sean Marchese, një infermiere e regjistruar në Qendrën Mesothelioma dhe një ekspert i onkologjisë mjekësore, tha për Healthline.

“Me këto gjetje, mjekët mund të identifikojnë se cilat trajtime të kancerit duhet të shmangin dhe parandalojnë një rrezik në rritje të kancerit të të rriturve për fëmijët me mutacione gjenetike specifike. Terapia gjenetike tashmë po na informon se cilat ilaçe janë të dobishme në popullata të veçanta të pacientëve.

“Tani sekuenca e gjeneve mund të na bëjë të dimë se kur dhe si t’i mbrojmë të mbijetuarit e kancerit të fëmijërisë me rrezik të lartë nga përsëritjet e mëvonshme të kancerit,” tha ai.

Në studimin e ri, studiuesit shikuan mostrat e gjakut nga 4,402 të mbijetuarit e kancerit pediatrikë të mbledhura në vazhdimësi. St. Jude Lifetime Cohort.

Studiuesit vlerësuan 127 gjene nga gjashtë rrugë gjenetike të përfshira në riparimin e ADN-së.

Të dhënat e mbledhura nga mostrat u ndërthurën më pas me dozat kumulative të kimioterapisë dhe dozën maksimale të radioterapisë specifike për rajonin që u jepet fëmijëve gjatë trajtimit të tyre fillestar të kancerit.

Zhaoming Wang, PhD, një autor përkatës i studimit nga departamentet e epidemiologjisë dhe kontrollit të kancerit dhe biologjisë llogaritëse të St. në rrezik për kancer në të ardhmen.

Wang shpjegon se gjenet e mutuara të riparimit të ADN-së janë më pak në gjendje të rregullojnë dëmtimet gjenetike të shkaktuara nga terapia e kancerit, duke rritur kështu rrezikun e kancereve të ardhshme.

“Ne e dinim tashmë se sa më e madhe të jetë doza, aq më shumë dëmtim i ADN-së,” tha ai. “Tani ne e dimë se gjenetika luan një rol në rrezikun dytësor të kancerit.”

Ata me ekspozim të ulët ndaj terapisë dëmtuese të gjeneve dhe një ose më shumë prej 538 mutacioneve të linjës germinale në 98 gjenet e riparimit të ADN-së të studiuara ishin në nivelin tjetër më të lartë të rrezikut.

Ata u pasuan nga ata që nuk iu nënshtruan kimioterapisë ose rrezatimit, por kishin mutacione.

Njerëzit me rrezikun më të vogël të shfaqjes së kancerit ishin ata që nuk kishin ekspozuar ndaj kimioterapisë ose trajtimit me rrezatim dhe nuk kishin mutacione gjenetike, raportuan studiuesit.

Profilet e ndryshme të rrezikut ishin të zymta.

Për individët mbi 45 vjeç me një histori të kancerit të gjirit, për shembull, rreziku i kancerit të dytë ishte 49 për qind në mesin e atyre që kishin përjetuar terapi intensive dhe gjithashtu kishin mutacione gjenetike.

Rreziku ra në 14 për qind tek ata që kishin marrë kimioterapi ose rrezatim të ulët dhe kishin mutacione.

Ishte 10 përqind në mesin e atyre që nuk morën terapi, por kishin mutacione.

Në mesin e pacientëve me kancer të gjirit pa terapi dhe pa mutacione, rreziku i një kanceri të përsëritur ishte vetëm 2.5 për qind.

“Ne e dimë se njerëzit me një dozë të lartë të radioterapisë ose kimioterapisë janë në rrezik të lartë dhe këtij grupi njerëzish mund t’i jepet prioritet për shqyrtimin gjenetik” që do të përmirësonte profilin e tyre të rrezikut edhe më tej, shpjegoi Wang.

Ai vëren se një test gjenetik i synuar mund të kryhet te pacientët me rrezik të lartë për më pak se 1000 dollarë.

Nga 4,402 të mbijetuarit e kancerit pediatrikë, 495 zhvilluan 1,269 kancere dytësore.

Studimi i fundit bazohet mbi hulumtimet e mëparshme të Shën Judës mbi rrezikun e përsëritjes së kancerit tek pacientët me kancer të gjirit pediatrikë.