Rastet e sëmundjes inflamatore të zorrëve (IBD) janë rritur në të gjitha racat në Shtetet e Bashkuara gjatë dy dekadave të fundit, sipas Të dhënat e Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC)..
Por sëmundja – e cila përfshin të dyja Semundja Crohn dhe koliti ulceroz (UC) – ende keqdiagnostikohet kryesisht te amerikanët hispanikë.
A rishikim i publikuar në korrik 2022 në revistë Sëmundjet inflamatore të zorrëve përshkroi pabarazitë në trajtimin dhe diagnozën e IBD midis amerikanëve zezakë dhe hispanikë që u diskutua më parë në një takim të mbajtur në dhjetor 2021 në Shkollën e Mjekësisë Morehouse, në Atlanta.
Sipas Julia Liu, MD, shefi i divizionit të gastroenterologjisë në Shkollën e Mjekësisë Morehouse në Atlanta, i cili është bashkëautor i punimit, kujdesi i barabartë i pacientit fillon me njohjen e IBD si një sëmundje që mund të prekë këdo. Dr. Liu thotë se IBD është menduar tradicionalisht si një sëmundje që prek më së shumti njerëzit e bardhë, veçanërisht hebrenjtë Ashkenazi. Edhe pse IBD është akoma më e përhapura në këto popullata, sëmundja mund të prekë të gjithë, duke përfshirë amerikanët hispanikë, dhe po e bën këtë gjithnjë e më shumë.
“Është e rëndësishme që ofruesit e kujdesit shëndetësor ta kuptojnë këtë,” thotë ajo.
A studimi i publikuar në janar 2021 në Gazeta Ndërkombëtare e Sëmundjeve Kolorektale vlerësoi rastet e IBD në amerikanët hispanikë dhe amerikanët e bardhë në zonën e Los Anxhelosit. Ata zbuluan se shkalla e incidencës së IBD midis dy grupeve nuk ishte aq e ndryshme sa mendohej më parë. Prevalenca e IBD midis amerikanëve hispanikë në studim ishte 418 për 100,000 njerëz, krahasuar me 557 për 100,000 njerëz në amerikanët e bardhë. Amerikanët hispanikë që kishin IBD kishin gjithashtu shumë më pak gjasa të pinin duhan në krahasim me amerikanët e bardhë.
Diagnoza të vonuara
Dështimi për të njohur IBD si një sëmundje që mund të prekë këdo krijon pasoja të rënda për pacientët jo të bardhë.
“Kur sheh dikë që është i bardhë, veçanërisht nëse është me origjinë hebreje, menjëherë mendon IBD”, thotë Liu. “Por nëse shihni një person jo të bardhë me të njëjtat simptoma, mund të mendoni se është diçka tjetër, si p.sh sindromi i zorrës së irrituar.”
Për këtë arsye, pacientët hispanikë priren t’i nënshtrohen vonesave në diagnozën, dhe rrjedhimisht trajtimin, për IBD.
Sipas Miguel Regueiro, MD, kryetar i Institutit të Sëmundjeve Digjestive dhe Kirurgjisë në Klinikën Cleveland në Ohio, i cili nuk ishte i përfshirë në punimin e vitit 2022, trajtimi i vonuar te njerëzit me IBD mund të shkaktojë komplikime që e bëjnë më të vështirë marrjen nën kontroll të sëmundjes. Dhe ndërsa provat klinike kanë hetuar variacione gjenetike te amerikanët e zinj që mund t’i bëjnë disa njerëz më të ndjeshëm ndaj IBD, si dhe se si sëmundja shfaqet ndryshe në këtë popullatë, dihet shumë pak se si IBD mund të jetë e ndryshme në pacientët hispanikë.
Krahasuar me pacientët e bardhë, pacientët hispanikë dhe jo të bardhë duket se kanë më shpesh IBD që shkakton shpërndarje të ulcerat në zorrën e trashë dhe më shumë sëmundje të zorrës së trashë sesa sëmundje të zorrëve të vogla, thotë Dr. Regueiro.
Ajo që është ende e paqartë është nëse ka apo jo dallime në simptomat jo gastrointestinale, duke përfshirë problemet e lëkurës dhe syve dhe dhimbjet e kyçeve. Pacientët hispanikë gjithashtu zakonisht marrin trajtim më pak agresiv pasi të diagnostikohen me IBD, thotë Regueiro.
“Disa prej tyre mund të jenë vonesa në prezantim,” thotë ai, duke vënë në dukje se mund të ketë të bëjë edhe me statusin socio-ekonomik. “Disa nga këto terapi të avancuara janë më të shtrenjta, ndërsa steroidet janë relativisht të lira, medikamente të caktuara mund të përdoren te pacientët bazuar në aftësinë e tyre për të paguar mjekimin.”
Rishikimi nuk doli në një përfundim për këtë, por mund të jetë një faktor, vëren ai. Racizmi sistematik dhe mosbesimi në sistemin mjekësor mund të luajnë gjithashtu një rol.
“Pacientët mund të jenë të shqetësuar për të shkuar në terapi biologjike ose terapi të tjera, sepse ata janë të shqetësuar për koston ose efektet anësore. Kjo mund të çojë në një mbipërdorim të steroideve që mund të mos jenë efektive, por që bazohen në nivelin e rehatisë së pacientit, “thotë Regueiro, duke shtuar se sigurimi që nuk ka një pengesë gjuhësore është gjithashtu thelbësore.
Nëse një pacient ka shqetësime dhe duhet të mendojë për këtë, të kesh ofrues të tjerë të kujdesit shëndetësor – të tillë si farmacistët që mund të kryejnë vizita ose telefonata pasuese – mund të ndihmojnë në edukimin si pjesë e ekipit të ofruesve të kujdesit shëndetësor që mund të sigurojnë qasje të barabartë në kujdes.
“Mesazhi kryesor është se pacientët duhet të jenë pak më të vetëdijshëm për këto simptoma jo vetëm për ta dhe të përpiqen të kërkojnë kujdes mjekësor, por edhe edukimi i ofruesit është i rëndësishëm. Në kohën kur ata shkojnë për të parë ofruesin, nuk është e dobishme nëse mjeku nuk ka njohuri, “thotë Regueiro.
