Të rriturit 60 vjeç e lart që janë në rrezikun e sëmundjeve të zemrës nuk duhet të fillojë të marrë një dozë të ulët ditore aspirinë për të parandaluar sulmin në zemër ose goditjen në tru, sipas Task Forcës së Shërbimeve Parandaluese të Shteteve të Bashkuara (USPSTF), një panel prej 18 ekspertësh të pavarur të emëruar nga Departamenti i Shëndetësisë dhe Shërbimeve Njerëzore të SHBA. Paneli përfundoi me “siguri të moderuar” se fillimi i aspirinës për parandalimin parësor të sëmundjeve kardiovaskulare (CVD) në këtë grupmoshë nuk ka asnjë përfitim neto.
Deklarata e publikuar të martën në JAMAbazohet në provat që janë grumbulluar gjatë viteve të fundit që tregojnë se rreziku i gjakderdhjes së brendshme potencialisht fatale që mund të rezultojë nga përdorimi i rregullt i aspirinës mund të jetë më i madh se përfitimet parandaluese.
“Ky përditësim do t’i sjellë rekomandimet e USPSTF më shumë në përputhje me rekomandimet aktuale të organizatave të tjera kombëtare, siç është Shoqata Amerikane e Zemrës (AHA)”, thotë. John Wilkins, MD, kardiologu dhe profesor i asociuar i mjekësisë në Northwestern Medicine në Çikago. “Është mirë të rishikohen provat dhe të përditësohen rekomandimet në përputhje me rrethanat – kjo është natyra e shkencës”, thotë ai.
Udhëzimet USPSTF të 2016-ës deklaruan se kishte një meritë të aspirinës me dozë të ulët ditore për njerëzit 50 deri në 59 vjeç, të cilët kishin një rrezik 10-vjeçar të problemeve kardiovaskulare më të larta se 10 përqind, të cilët pritej të jetonin më shumë se 10 vjet dhe që nuk ishin në rrezik më të lartë të gjakderdhjes.
Udhëzimet e mëparshme sugjeruan gjithashtu që njerëzit 60 deri në 69 vjeç me një rrezik 10 për qind ose më të lartë kardiovaskular duhet të marrin një vendim individual për marrjen e një aspirinë ditore.
Rekomandimet e reja fokusohen në parandalimin parësor të një ngjarjeje kardiovaskulare
Në të rriturit e moshës 40 deri në 59 vjeç me një rrezik 10-vjeçar të sëmundjes kardiovaskulare 10 për qind ose më shumë, marrja e një aspirine me dozë të ulët ditore ka një “përfitim të vogël neto”, sipas deklaratës dhe vendimit nëse do të fillohet kjo terapi “duhet të jetë një individual.”
Njerëzit që janë të gatshëm të marrin një dozë të ulët aspirinë çdo ditë dhe nuk janë në rrezik të shtuar për gjakderdhje kanë më shumë gjasa të përfitojnë, sipas rekomandimeve të komitetit.
Për njerëzit e moshës 60 vjeç ose më të vjetër, paneli rekomandon që të mos filloni aspirinë me dozë të ulët për parandalimin parësor të CVD. “Është shumë e rëndësishme të bëhet dallimi midis parandalimit parësor dhe dytësor,” thotë Dr. Wilkins. Rekomandimet e parandalimit parësor synojnë të parandalojnë shfaqjen e parë të një sulmi në zemër, goditje në tru ose një sëmundje kardiovaskulare, thotë ai.
Çdo vit, afërsisht 605,000 njerëz në Shtetet e Bashkuara kanë një atak të parë në zemër dhe rreth 610,000 njerëz përjetojnë një goditje të parë, sipas raportit të vitit 2021 nga Shoqata Amerikane e Zemrës.
“Parandalimi dytësor i sëmundjeve kardiovaskulare është parandalimi i ngjarjeve të përsëritura tek njerëzit që kanë pasur tashmë një atak në zemër, goditje në tru ose procedurë rivaskularizimi koronar – si një stent ose një operacion bypass,” thotë Wilkins.
“Këto rekomandime vlejnë vetëm për grupin e parandalimit parësor – ato nuk zbatohen në asnjë mënyrë për njerëzit që tashmë kanë sëmundje kardiovaskulare. Gjëja e fundit që duam është që njerëzit që kanë pasur një procedurë, si vendosja e një stent, të ndalojnë aspirinën e tyre të përditshme. Kjo do të ishte shumë e rrezikshme”, thotë ai.
Nëse mjeku juaj ju ka vënë aspirinë për ndonjë arsye, mos e ndaloni marrjen e saj pa folur më parë me të, tha Wilkins. Nëse nuk jeni të sigurt nëse duhet të vazhdoni të merrni aspirinë, bisedoni me ofruesin tuaj.
Provat tregojnë përfitimet modeste të aspirinës në parandalimin e sëmundjeve të zemrës, shpesh nuk i tejkalojnë rreziqet
Rekomandimet e propozuara të panelit janë në përputhje me provat ekzistuese, tha Jim Liu, MD, një kardiolog në Universitetin Shtetëror të Ohajos. Studimet e mëparshme ndër vite kanë sugjeruar se aspirina ofron vetëm një përfitim shumë modest, nëse ka fare, në parandalimin e sëmundjeve kardiovaskulare, tha ai.
“Në tre vitet e fundit, ka pasur disa prova të mëdha të rastësishme që studiojnë edhe një herë aspirinën për qëllime parandaluese. Të gjitha këto studime më të reja nuk kanë gjetur asnjë përfitim të rëndësishëm për aspirinën kur bëhet fjalë për parandalimin e vdekshmërisë nga të gjitha shkaqet ose vdekshmërisë kardiovaskulare”, tha Dr. Liu. Këto studime gjetën ende një përfitim të vogël në aspirinën për parandalimin e sulmeve jofatale në zemër, por ky përfitim u pa më së shumti te pacientët me rrezik më të lartë kardiovaskular, të cilët ishin gjithashtu në rrezik të ulët për gjakderdhje, shtoi ai.
Pse është e rrezikshme marrja e një doze ditore të humbjes së aspirinës për disa njerëz?
“Rreziku kryesor i aspirinës janë komplikimet e gjakderdhjes”, tha Liu. Aspirina është një agjent kundër trombociteve dhe parandalon formimin e mpiksjes; në teori, do të ndihmonte parandalimin e sulmeve në zemër dhe goditjet, të cilat mund të ndodhin nga mpiksjet e gjakut që pengojnë rrjedhën ose në zemër ose në tru, tha ai.
Megjithatë, një pengesë e kësaj do të ishte se aspirina mund të rrisë gjakderdhjen, gjë që është një faktor i rëndësishëm për t’u marrë parasysh tek dikush që tashmë ka një tendencë gjakderdhjeje ose ka një histori të njohur të problemeve të gjakderdhjes, tha Liu. “Shumica e komplikimeve të gjakderdhjes që shihen me aspirinë përfshijnë gastrointestinale (GI) gjakderdhje, por mund të ndodhë edhe çdo gjakderdhje”, tha ai.
Drogat pa recetë, përfshirë aspirinën, mund të mbartin rreziqe
Mund të ketë një perceptim të gabuar se nëse një ilaç shitet pa recetë dhe një recetë nuk është e nevojshme, se ai është i sigurt në të gjitha kontekstet, dhe kjo nuk është e vërtetë, thotë Wilkins. “Aspirina është një mjekim efektiv dhe është i shkëlqyeshëm kur përdoret siç duhet, por nuk është pa efekte anësore të rëndësishme”, thotë ai.
E njëjta gjë me barnat si p.sh acetaminophen ose ibuprofen — Nëse merren shumë gjatë ose në kontekstin e gabuar, këto medikamente mund të shkaktojnë efekte anësore serioze, thotë Wilkins.
Këshilla të ekspertëve për zvogëlimin e rrezikut të sëmundjeve të zemrës
Kolegji Amerikan i Kardiologjisë dhe Shoqata Amerikane e Zemrës ofrojnë një mjet parashikimi në internet për të llogaritur rrezikun tuaj 10-vjeçar të sëmundjeve të zemrës. Nëse niveli juaj aktual i rrezikut nuk tregon se aspirina është e përshtatshme, ka ende shumë mënyra për të optimizuar profilin tuaj të rrezikut kardiovaskular dhe për të zvogëluar shanset për një atak të parë në zemër ose goditje në tru, thotë Wilkins:
- Optimizoni presionin e gjakut dhe nivelet e kolesterolit. “Kjo mund të arrihet përmes modifikimeve të stilit të jetesës, dhe për disa njerëz, kjo mund të nënkuptojë medikamente,” thotë ai.
- Mundohuni të hani një dietë të ekuilibruar dhe të shëndetshme, të merrni sasinë e rekomanduar të aktivitetit fizik dhe të keni një BMI brenda intervalit normal.
- Shmangni të gjitha produktet e duhanit.
