Category: Travel

TIRANE, 27 Shkurt/ATSH/-Butrinti zgjidhet një nga 10 modelet e trashëgimisë kulturore më me interes për t’u studiuar në botë.

Universiteti i Bristolit, një prej 20 më të mirëve në Angli, ka organizuar një kurs online ndërkombëtar, ku studentë nga e gjithë bota studiojnë 10 modele të përzgjedhura për turizmin kulturor të qëndrueshëm dhe trashëgiminë kulturore. Studentë nga e gjithë bota, studiojnë 10 modele të përzgjedhura për turizmin kulturor, një ndër ta është edhe Butrinti.

Drejtori i Agjencisë Kombëtare të Bregdetit, Auron Tare është përzgjedhur si person i cili do të drejtojë këtë program online ku janë regjistruar rreth 1 mijë studentë nga e gjithë bota.

Sipas Future Learn, Butrinti është një nga modelet më me interes për t’u studiuar nga kursi.

Një prej studenteve të këtij kursi, Melissa Polychronakis, thotë se Butrinti është një zonë e bukur dhe se po bëhet një punë e mrekullueshme aty.

“Ndërtimi i besimit të banorëve është shumë i rëndësishëm. Aftësia për të bërë banorët pjesë të vendimmarrjes është vendimtare dhe, në të vërtetë puna e këtyre individëve është e rëndësishme për të ruajtur këtë mjedis të qëndrueshëm”, shprehet Polychronakis.

Shqipëria, shprehet ajo më tej, duket se po bëhet një lider botëror në ekosistemet e qëndrueshme, të cilat me siguri do ta bëjnë perëndimin të ulet dhe t’a dëgjojë!

“Është inkurajuese që qeveria dhe zyrtarët shqiptarë kanë kuptuar nevojën për ndryshime në mënyrë që zhvillimi të bëhet më të qëndrueshëm dhe të kenë një ndikim më pozitiv në mjedis. Mund të kishte qenë shumë e lehtë të injoronin këto probleme dhe thjesht të vazhdonin në praktikat e tyre gjatë kësaj periudhe të rritjes ekonomike”, citohet Polychranakis.

/a.gjonaj/ /a.g/

TIRANE, 11 Shkurt/ATSH/- Strategjia për zhvillimin e Turizmit 2018-2020 përcakton rrugën nëpër të cilën do të ecë zhvillimi i turizmit në vendin tone duke sjellë për herë të parë një dokument ku shkruhet qartë mënyra sesi do të zhvillohet turizmi në 12 muaj të vitit, dhe si industria turistike do të shndërrohet në degën kryesore të të ardhurave në ekonomi.

Strategjia ka nisur të konsultohet me grupet dhe aktorët e sektorit dhe në takimin me përfaqësues të bashkive dhe tur operatorët në vend ishte i pranishëm edhe Ministri i Turizmit dhe Mjedisit, Blendi Klosi.

Klosi tha se “presim që në vitin 2018 të kemi padyshim një rritje prej 15 deri në 20% të numrit të turistëve.

“Do të ishte shumë më mirë që ky 15% i vitit 2018 të ishte mbi shifra shumë më të larta nga këto që kemi, por këto që kemi na e bën të vështirë që të mendojmë se 15% i rritjes do të na ndihmojë që turizmi të kthehet në një forcë të madhe drejtuese mbi të cilat të orientohen të gjitha politikat e institucioneve të tjera, për të pasur më shumë të ardhura në familjet shqiptare”, tha ai.

Ministri u kërkoi bashkive të identifikojnë zonat turistike dhe fermat agroturistike, dhe t’i sjellin për aplikim pranë ministrisë për të marrë mbështetjen financiare që ofrohet nga qeveria.

Ai shtoi se strategjia përpiqet që të vërë në shina problematikat që kemi. “Në qoftë se ne duam që në pesëvjeçarin e ardhshëm, Shqipëria të shikohet si një destinacion i vërtetë turistik europian, ne duhet të menaxhojmë shumë herë më mirë fuqitë tona, burimet njerëzore, këtë rrjet që jeni këtu me njerëz që punojnë çdo ditë me turizmin, natyrisht me politikat që ndërton institucioni ynë. Dhe ky mendoj është edhe thelbi i strategjisë sonë. Sa të mundur e kemi që të ne të rakordohemi me njëri -tjetrin dhe të vendosim disa piketa në menaxhimin e biznesit  të turizmit në Shqipëri”, nënvizoi Klosi.

Ai shtoi më tej se “po diskutojmë për të parë edhe mundësitë e ndihmës financiare për këto qendra që janë të njëjta në filozofi si hotelet me 5 yje sepse besojmë fort që nëse kemi një strategji të plotë të këtyre qendra të agroturizmit ne realisht mund të kemi një bum turistik.

Ministri bëri me dije se do të investohet për sinjalistikën turistike gjithashtu. “Të gjitha këto do të çojnë në një rritje në masën 15-20 përqind të turizmit këtë vit, krahasuar me një vit më parë”, tha ai.

Ministri nënvizoi se agroturizmi duhet të marrë një hov shumë më të madh.” Unë do t’u bëj një letër të gjithë kryetarëve të bashkive së bashku me ministrin Peleshi për të kërkuar kontributin e çdo institucioni lokal për të evidentuar dhe për të nxitur në zona me histori apo me potencial, zhvillimin e këtij lloj turizmit.  E kemi shumë të nevojshme që të krijojmë një rrjet të pikave ku kemi zona dhe ferma agroturistike”, tha Klosi. /a.g/

TIRANË, 16 Shkurt/ATSH-Arbi Fortuzi/-Kulinaria shqiptare u promovua gjatë fundjavës në Bursën Ndërkombëtare të Milanos.

Mastershefi i kuzhinës, Fundim Gjepali pasqyroi më së miri kulinarinë tradicionale shqiptare të përshtatur me trendin e ri të kulinarisë.

“Pjata që ka përgatitur mastershefi, Gjepali është një pjatë që dëshmon se si Shqipëria dhe në fushën e kulinarisë ka ecur me hapin e kohës. Pjata e sjellë është një pjatë tradicionale, por që është modernizuar, duke iu përgjigjur kërkesave të kohës”, tha Ardit Çollaku, Drejtori i Agjencisë Kombëtare të Turizmit.

“Turizmi në Shqipëri ka ecur me hapin e kohës, duke ofruar shërbime të modernizuara dhe pjesë e kësaj është dhe kulinaria, por jo vetëm. Pasi në vendin tonë po merr hov dhe turizmi dentar”, tha Çollaku, teksa prezantoi Gjepalin për publikun italian në Milano. “Dua ti bëjë ftesë të gjithëve të vijnë në Shqipëri, do shohin se 80% e shqiptarëve e dinë italishten, se kulinaria ofron kënaqësi për të gjitha shijet, se turizmi nuk është më vetëm detar e kulturor, por kemi dhe turizëm të formave nga më të ndryshme. Jam i sigurt se herën e parë do jeni si vizitorë, por kur të riktheheni në Shqipëri, do jeni  miqtë tanë”, tha Çollaku.

“Ishte emocionuese të përfaqësoj Shqipërinë, vendin tim, në këtë panair kaq prestigjioz ku marrin pjesë vende nga e gjithë bota. Falenderoj Ardit Çollakun, Drejtorin e Agjencisë Kombëtare të Turizmit, që na mundësoi të jemi këtu sërish. Kemi marrë pjesë në këtë panair edhe dy vite më parë”, tha Gjepali.

“Dëshira ime ishte të tregoja bumin që ka pësuar Shqipëria në turizëm, kjo falë dhe gastronomisë. Turistët e huaj që vijnë në Shqipëri janë kuriozë të shohin zonat rurale me ushqime totalisht tradicionale, por ato kanë kërshëri të njohin dhe transformimin e gastronomisë shqiptare, duke iu përshtatur dhe modernizimit”, tha Gjepali për Agjencinë Telegrafike Shqiptare.

Fundim Gjepali është një mastershef veteran i kuzhinës. Ai ka plot 18 vite që ushtron profesionin e kuzhinierit, ndërsa rrëfen se ka studiuar në Romë për të qenë një artizan i vërtet i kulinarisë.

“Erdha në Romë për të studiuar artin e të gatuarit. Tashmë kam 18 vite që e ushtroj si profesion. Rikthimi në Shqipëri u shoqërua me një sukses të madh, i cili më ka bërë të lumtur që kam zgjedhur këtë rrugë në jetën time. Nuk ka asgjë më të bukur se të jetosh me atë profesion që dashuron”, tha Gjepali, i cili, me plot pasion, ofroi për publikun italian në Milano, por jo vetëm, pasi në panair ishin vizitorë nga e gjithë bota, një gatim tejet tradicional, por me ngjyra moderne, siç është mishi i qengjit me qepë, karota e salcë kosi.

“Pjata që ofrova ishte tradicionale, e përgatitur enkas për bursën e Milanos, një pjatë fantastike. Gatova mishin e qengjit me qepë, karota e salcë kosi, e pikturuar me nota moderne e përgatitur enkas për bursën e Milanos, për t’i treguar botës se si Shqipëria jonë është transformuar, se si gastronomia shqiptare është modernizuar. Shpresoj që të kem transmetuar diçka nga gastronomia shqiptare. Falenderoj Ministrinë e Turizmit dhe Ardit Çollakun për këtë organizim perfekt për të pasqyruar imazhin e vërtetë të Shqipërisë, që është një vend fantastik për të jetuar”, tha Gjepali për Agjencinë Telegrafike Shqiptare./r.ekmekciu/ /a.g/

TIRANË, 23 shkurt /ATSH-N.Lena/ Kruja është një nga destinacionet kryesore që vizitohet nga mijëra turistë, duke qenë modeli i një turizmi të qëndrueshëm, të shtrirë përgjatë gjithë vitit.

Kjo, jo vetëm për turizmin e kulturës me veprën e Heroit Kombëtar në kalanë e Krujës, apo artizanëve në Pazarin e Vjetër.

Ajo çka po kthehet në një destinacion të vërtetë turistik është dhe Parku Kombëtar i Qafështamës, i cili ofron një mozaik natyror dhe kulturor për qindra pushues.

Pjesë e Vargmalit të Skënderbeut, Qafështama ofron një natyrë mbresëlënëse, në një lartësi prej 1100 dhe ngrihet lart deri në Majën e Liqenit, 1725 m mbi nivelin e detit dhe ndërthuret me vlerat kurative, ujin e familjes mbretërore dhe historisë së 90 vajzave krutane që u flijuan te “Shkëmbi i Vajës”.

Zona e Mbrojtur e Parkut të Qafështamës që ka një frekuentim gjithë vjetor, ka një sipërfaqe prej rreth 20 km2, e shpallur si e tillë prej vitit 1966. Ajo gjendet rreth 25 km në verilindje të qytetit të Krujës.

Ky park, prej kohësh ka tërhequr vëmendjen e qytetarëve, si vend kurativ dhe turistik.

Ajo çka e dallon Parkun Kombëtar të Qafështamës është masivi i Pishës së Zezë dhe Ahut, duke ofruar një peizazh të gjelbërimit të përhershëm të pishës dhe bukurisë natyrore të ndërthurur me ahun.

Pavarësisht viteve të tranzicionit, pishat e larta qindravjeçare, u ruajtën me fanatizëm nga banorët vendas si ai i fisit  Balliu, duke na lënë sot një pasuri të natyrës shqiptare.

“Për vitin 2017, ky park u vizitua nga 8500 turistë. Pjesa më e madhe janë nga vendet Europës Perëndimore, si Gjermani dhe Austria”, tha për ATSH Drini Masha, Përgjegjësi i Zyrës së Informacionit Turistik në Bashkinë Krujë.

Veçanësia e Qafështamës lidhet dhe me Kroin e Nënës Mbretëreshë, emër që e ka marrë në vitet 20, të shek XX, familja mbretërore e Zogut, merrte ujin për të pirë.

Uji i burimeve të Qafështamës vlerësohet si i lehtë, i varfër në kripëra, por edhe i pasur me magnez. Përveç këtij kroi, në këtë park kombëtar, ndeshim burime dhe prroska që zbresin nga mali duke i dhënë vendit, vlera të mëdha hidrografike.

E ndodhur nën administrimin e Agjencisë Kombëtare të Zonave të Mbrojtura, ky vend përpos vlerave kurative të ajrit të pastër dhe ujit të pasur me magnez, sot ky park po tërheq vëmendjen e të apasionuarve mbas turizmit të aventurës.

Mes një natyre të virgjër dhe të thyer, turistë vendas dhe të huaj e shohin si destinacioni i duhur për ecje nëpër shtigje, çiklizëm nëpër terrene të thyera dhe kamping.

Guidat lokale, shtigjet e markuara, ngjitja në një lartësi deri në 1725 m, njohja me faunën e larmishme, panorama natyrore e detit Adriatik, liqeni i Bovillës, vargmali Krujë- Dajt.

Në këtë park, vizitori mund të merri dhe  kënaqësinë edhe nga gatimet tradicionale të zonës me produkte bio, ku bizneset e zonës ofrojnë këtë shërbim bashkë me akomodimin nëpër dhomat që kanë ndërtuar.

Së fundmi është hapur resorti “Shkreli Hotel Camp”, i cili ofron akomodim me standardet më bashkëkohore dhe çmimet më të arsyeshme, duke ofruar kuzhinën tradicionale të zonën, me prodhime bio.

Disa nga investimet e ndërmarra nga qeveria shqiptare është sistemimi dhe asfaltimi i rrugës nga ish-kampi i

punëtorëve deri në Kampin e Sipërm, në një gjatësi 1.8 km, e cila përshkon rrugën e vjetër Krujë – Burrel.

Pjesë e këtij projekti është rehabilitimi i hyrjes së parkut të Qafështamës dhe ngritja e një pike informacioni për turistët.

Nga ana e bashkisë Krujë, pritet të nisë shënjimi i shtigjeve të reja, sinjalistikë orientuese si dhe përgatitja e materialeve promovuese për të zhvilluar këtë Park Kombëtar.

Sipas përfaqësuesit të bashkisë Krujë, Drini Masha “Bashkia Krujë, këtë vit synon mbështetjen e turizmit të natyrës, si mundësi e rritjes së kohë qëndrimit të turistëve në Krujë.

“Ndërthurja e turizmit kulturor dhe atij të natyrës, e sjellin Krujën në hapësirën për të zhvilluar një paketë të plotë turistike” thotë përfaqësuesi i bashkisë Krujë që mbulon këtë zonë turistike.  /a.g/

TIRANË, 24 Shkurt/ATSH/.- Shqipëria, ky vend i vogël në Gadishullin Ballkanik, ka shkuar sot shumë larg, pas një izolimi gati 50-vjeçar nga regjimi i kaluar komunist. Më në fund, Shqipëria po fiton sot vendin e saj të merituar në hartën globale të turizmit.

Kështu nis shkrimi i botuar në “Bored Panda”, një faqe kushtuar artit të dizajnit dhe fotografisë.

Vija bregdetare buzë Adriatikut dhe Jonit, veriu malor dhe çmimet e arsyeshme janë disa ndër arsyet e shumta përse Shqipëria po shndërrohet në portën hyrëse si për pushuesit pasivë, ashtu edhe për adhuruesit e aventurës.

Është vendi i duhur për ata që ëndërrojnë pushime të qeta e të këndshme, pasi ofron një sërë opsionesh nga resortet luksoze ndanë plazheve ranore dhe një parajsë për aventurierët.

Shtigje udhëtimi të çdo kategorie që të çojnë në ujëvara dhe burime natyrore uji, motoçiklizmi dhe çiklizmi malor, paragliding ose fluturimi i lirë me vela, rafting dhe eksplorimi i kanioneve, si dhe garat malore me makina fuoristrada janë vetëm disa prej aktivitetet që ju ndezin adrenalinën.

Por fjalët nuk mjaftojnë për të përshkruar bukurinë e Shqipërisë. Për këtë arsye, shijoni këto imazhe që zbulojnë magjinë dhe ju ndezin dëshirën e papërmbajtshme për ta vizituar. /u.sh/ /k.s/ /a.g

TIRANE, 26 Shkurt/ATSH-Z.Tosku/-Gjithnjë e më shumë Shqipëria dhe veçanërisht transformimi që po pëson Tirana,  po zë hapësira në revistat më të njohura të botës. Revista prestigjioze italiane, “Vanity Fair”, i ka kushtuar një artikull ndryshimit të kryeqytetit të shqiptarëve ku evidenton pikat turistike.

“Tirana nuk po ndalon për një çast. Kjo është ndjenja për të gjithë ju që keni ecur nëpër rrugët kaotike të kryeqytetit shqiptar. Kantiere ndërtimi, vinça, skela, arkitektë në punë, të gjithë të angazhuar për të rizhvilluar një qytet dhe që sot mban kreun e kryeqytetet në “modë” për Europën. Për të kapur atmosferën e Tiranës, ku arkitektët më të rëndësishëm nga e gjithë Evropa po investojnë idetë dhe projektet, shkojmë në sheshin Skënderbej, dedikuar heroin shqiptar që çliroi Shqipërinë pas 400 vite pushtim nga Perandoria Osmane”, shkruan revista prestigjoze.

“Sheshi i ri, inauguruar në qershor 2017, ka qenë objekt i një plani rizhvillimi realizuar nga 51N4E belge, që e ktheu ketë zonë në pedonale  me pllaka, mermer, gur nga të gjitha territoret shqiptare brenda apo jashtë kufijve kombëtarë (si Kosova).

Gazetarja Francesca Masotti fton turistët që të mos e humbin mundësinë për të vizituar këtë qytet interesant, ndërsa evidenton sheshin “Skënderbej”, transformimin e “Pazarit të Ri” dhe “Bunk’art”.

Pushimet në det në Shqipëri

Është një tjetër, por projekti që po zhvillohet tani: me distancë prej gati 80 vitesh nga plani i parë rregullues i kryeqytetit (në 1939, pas pushtimit italian të Shqipërisë, arkitektit Gherardo Bosio ka projektuar  qendrën aktuale Tiranës), fati i arkitekturës së qytetit i është besuar sërish një italiani. Faza e fundit për zhvillimit urbanistik është në fakt, Tirana 2030-TR030 nga studioja e arkitektit Stefano Boerit, promovuar nga qeveria qendrore në bashkëpunim me administratën lokale. Qëllimi i projektit është që të rigjallërojë hapësirën publike, të zhvillojë një sistem të pyllit orbital rreth e qark  metropolit (duke përfshirë edhe parqet natyrore dhe duke ruajtur biodiversitetin egzistues), të krijojë korridore të reja ekologjikë përgjatë lumenjve, të ngrejë qytete të vogla dhe të shfrytëzojnë hapësira të lira të tokës. Një projekt ambicioz por i realizueshëm sepse këtu më shumë se diku tjetër, ndjehet dëshira për ripërtëritje.

Arti brenda në Bunker

Qendra e Tiranës po zhvillohet e gjitha përreth Sheshit Skënderbej. Një katërkëndësh i mbushur me kopështe, kisha, xhami dhe muze, si Muzeu Historik Kombëtar, brenda të cilit tregohet historia e Shqipërisë nga paleolitiku deri tek komunizmi, “Bunk’Art2” që i dedikohet viktimave të regjimit komunist që është ndërtuar në dhomat e një bunkeri të vjetër (përllogaritet se në të gjithë Shqipërinë ndodhen më shumë se 700 000 bunkerë, të ndërtuar nga diktatori Enver Hoxha që i druhej një sulmi të jashtëm, që nuk ndodhi asnjëherë) apo Shtëpia e Gjetheve, në dhomat e të cilave janë ekspozuar arkivat e Sigurimit, policia sekrete shqiptare që operonte në vitet e diktaturës. Ia vlen të largohesh nga qendrën por për të vajtur në “Bunk’Art” (origjinali), bunkeri gjigant kundëratomik i Hoxhës që ndodhet buzë malit të Dajtit, sapo del nga Tirana. Brenda ilustrohet në mënyrë të detajuar historia moderne e vendit, që nga pushtimi italian deri në vitet e komunizmit, me një vëmendje të veçantë në jetën e përditshme të shqiptarëve gjatë viteve të regjimit.

Kuzhina e re shqiptare

Restorante bashkëkohore të arreduara me pjesë arkitekturore, lokale në pararojë dhe të vëmendshëm ndaj inovacionit dhe cilësisë së produkteve. Ky është “Mullixhiu” ku kuzhinieri Bledar Kola, një prej pionerëve të “slow food” shqiptar, që mban mbi supe eksperienca prestigjioze ndërkombëtare (mbi të gjitha tek “Noma” në Kopenhagen), rikrijon me mjeshtëri  gatime tipike të traditës popullore duke përdorur ekskluzivisht përbërësit që vijnë nga “Mrizi i Zanave”, një restorant-fermë-agroturistike që ndodhet vetëm një orë me makinë nga kryeqyteti. E gjithë kjo në një pozicion të shkëlqyer, përballë liqenit artificial të Tiranës.

Në zemër të qytetit, dy hapa larg Ambasadës Italiane, ndodhet “Padam”, që është një pikë referimi për klientelën ndërkombëtare. Këtu, në ambientet e një vile elegante italiane të viteve ’30, kuzhinieri Fundim Gjepali, që është edhe në krye të restorantit “Antico Arco di Roma”, realizon gatime “nouvelle cuisine” (kuzhina e re) që nuk ka të krahasuar dhe propozon një menu të pasur me verëra të zgjedhura me kujdes. Të gjitha këto mund të përmblidhen me kërkimin e origjinalitetit, dëshirën për të eksperimentuar dhe qëllimin për të transformuar Tiranën në një laborator të madh kulinarie.

Aromë tradicionale

Në mars të vitit të kaluar u inagurua Pazari i Ri, falë një vepre rikonstruktimi që ka transformuar një zonë të tërë të harruar dhe të braktisur të kryeqytetit, në një prej adresave më të pëlqyera nga turistët dhe nga vetë banorët. Kështu, edhe Tirana është pajisur me një treg europian, që të kujton të famshmen “Boqueria” në Barcelonë.

Me fasadat e pikturuara sipas motiveve gjeometrike tipike ballkanike, një mbulesë moderne prej xhami dhe çeliku, hapësira të gjera për kalimtarët, kafene që janë të hapura gjithë ditën, stenda të mbushura plot produkte të freskëta. Pazari i ri është vendi ideal për t’u çlodhur dhe të bësh blerje interesante (me patjetër duhen blerë djathërat e zonës, si gjiza, që përdoret për të gatuar byrekun, një gatim tipik i përhapur në të gjithë zonën e Ballkanit që realizohet me petë, erëza dhe pak artizanat). Pasi bën pak “shopping” të shëndetshëm, ia vlen të ndalosh për një ngrënie të shpejtë tek Oda, i vetmi restorant në Tiranë ku mund të shijohet kuzhina tipike tradicionale

Tirana nuk fle kurrë

Për këdo që është në kërkimi të argëtimit, Blloku është vendi: lagja e dikurshme e ndaluar, e cila është e disponueshme vetëm për komunistët, është sot zona më cool në Tiranë, e cila frekuentohet nga të rinjtë shqiptarë në çdo kohë të ditës (dhe natën). Vende të shumta, si Radio Bar, Nouvelle Vague, Colonial Cocktails Academy, ku mund të ndaloni të shijoni një kafe me aromë të fortë ose një koktej të bërë me fruta të freskëta. Sidoqoftë, e gjithë zona meriton një vizitë, në sajë të aktivitetit të gjallë kulturor që e dallon. Në të vërtetë, ka shumë qendra të artit bashkëkohor dhe artit të rrugës. Për të shijuar rakinë aromatike të rrushit tipike të Ballkanit, është e domosdoshme të arrihet te ”Komiteti”, një kafene-muze me furnizime të epokës komuniste që ofron mbi njëzet variacione të likerit lokal. Kafeneja është e fshehur prapa Piramidës së Tiranës, e ndërtuar në nder të Hoxhës nga vajza dhe dhëndri i saj, pak pas vdekjes së tij. Thuhet se ekziston një projekt për ta kthyer atë në një qendër kulturore, por për momentin ky skelet betoni është atje, i palëvizshëm, në mes të qytetit. Ndërsa gjithçka rreth Tiranës lëviz dhe nuk ndalet për një moment. /g.s/ /a.g/

TIRANE, 11 Shkurt/ATSH/- Princi i Maltës, Alfred Josef Baldacchino po zhvillon një vizitë një javorë në Shqipëri, ku po viziton disa qytete për të njohur nga afër kulturën dhe historinë.

Në një prononcim për ATSH-në, Princi Baldacchino i cili viziton për herë të parë Shqipërinë, tha se është mrekulluar nga territori shqiptar.

“Është vizita ime e parë në Shqipëri. U mrekullova. Programi im parashikon vizita në vendet historike në disa qytete. Dje vizitova kalanë e Krujës dhe Durrësin. Shpresoj se do të mjaftojë një javë për të krijuar një ide mbi gjithë territorin”, deklaron Pronci Baldacchino.

I pyetur mbi bashkëpunimin midis dy vendeve, Princi Baldacchino shprehet se ekzistojnë të gjitha mundësitë që bashkëpunimi midis Maltës dhe Shqipërisë të rritet në sektorë si turizmi, kultura apo edhe arsimi.

Ndërsa duke folur për bashkëpunimin ekonomik mes dy vendeve, Princi Baldacchino theksoi se Shqipëria është kompetitive dhe se duke qenë një vend në zhvillim çdo investim i huaj do të ishte i rëndësishëm pasi do të krijonte vende të reja pune.

“Shqipëria është akoma në fazë zhvillimi. Sa më shumë investime të huaja, aq më shumë hapen vende u të reja pune. Kjo sjell rritjen e kërkesës, ç’ka shtyn rritjen e prodhimit të brendshëm. Them se e ardhmja është inkurajuese”, shprehet Princi maltez.

Ai pohon se në Maltë po promovohet Shqipëria si një destinacion për investitorët e huaja. “Di që dikush po luan një rol të rëndësishëm për promovimin e Shqipërisë. Duhet theksuar se ka shumë maltez që tashmë kanë investuar në Shqipëri”, thekson ai.

Të shtunën Princi i Maltës, Alfred Josef Baldacchino, njëkohësisht rektori i Universitetit “Sancti Cyrilli”, mori pjesë në konferencën shkencore “Turizmi dhe migrimi, politikat ekonomike në zonën mesdhetare”, që u mbajt në Tiranë, ku u diskutua mbi zhvillimin e turizmit përgjatë mesdheut. /a.gjonaj/ /a.g/

TIRANË, 11 Shkurt/ATSH/.- Drashovica, fshati i vendosur në hyrje të zonës kodrinore e malore të luginës së lumit të Shushicës, ku që në kohët më të vjetra degëzoheshin rrugët për të hyrë në brendësi të lumit të Vlorës ka bërë që ndër shekuj të konsiderohet si “Porta e Labërisë”.

Ky fshat ka një histori të paktën 585 vjeçare dhe mendohet të jetë themeluar në vitin 1431. Drashovica ka kontribut të spikatur për trashëgiminë kulturore, folklorin, identitetin etno-kulturor dhe polifoninë labe.

Fshati i Drashovicës, që mban edhe titullin “Nderi i Kombit”, nuk është i njohur vetëm për luftërat, por edhe për kulturën, gjuhën, zakonet, minierat e strallit, manastirin, kishën, ndërtimet e tipit ‘kullë’ dhe të tjera veçori që nuk i gjen shpesh në fshatra të tjerë.

Drashovica është një ndër tre urat-kufi të Labërisë. Të gjithë e njohin si ura e Drashovicës, si një urë që lidh dy brigje, ashtu si të gjitha urat e tjera. Por në fakt, nuk është një urë si të gjithë të tjerat, por një urë- kufi. Është kufiri i Labërisë, i asaj Labërie që çuditërisht shtrihet brenda tre urave, urës së Drashovicës, urës së Kalasë dhe urës së Vjosës.

Bukurinë fshatit ia shton edhe monumenti i Drashovicës,  i ngritur në rrugën e lumit të Vlorës, pra në udhën automobilistike Vlorë-Kurvelesh. Ai gjendet i pozicionuar rreth 30 m nga ura e famshme e  Drashovicës.

Ura e Drashovicës përmendet në të dy luftërat që zhvilluan lebërit kundër pushtuesve në verën e vitit 1920 dhe në dimrin e vitit 1943. Kjo vepër monumentale e krijuar nga skulptorët shqiptarë përkujton këto dy luftëra dhe u ndërtua e gjitha në bronx, ndërsa sheshi i saj dhe harku që lidh të dy faqet e historisë në një të vetme është ndërtuar me strukturë betoni. Ndërsa në të dy anët e kësaj strukture gjenden figura në basoreliev që tregojnë luftën për secilën kohë.

Qeveria Shqiptare përmes projektit 100 fshatrat turistikë, do ti kthejë lavdinë e dikurshme fshatit me pamje e bukuri magjepsëse, përmes zhvillimit të agroturizmit.

Falë kullotave të shumta, tokave pjellore e ujit të bollshëm banorët e këtij fshati ndër shekuj i kanë siguruar të ardhurat për të jetuar me blegtori, bujqësi e peshkim.

Duke u renditur në listën e 100 fshatrave me prioritet ekonomik dhe turistik, Drashovica pret të mbledhë rreth vetes vizitorë të shumtë siç mblidheshin çdo 13 shtator, para viteve ’90, për të kujtuar luftën e Drashovicës.

Historia e lashtë e  Drashovicës

Më parë fshati ndodhej lart në kodër, ku ende edhe sot gjenden disa gërmadha, njëra prej të cilave është shpallur edhe shtëpi muze, ndërkohë që fshati i përket periudhës së Mesjetës dhe është me vlera të larta arkitekturore.

Ndër monumentet më të rëndësishme të Drashovicës janë, pikërisht rrënojat e fshatit të vjetër. Me ullinjve shekullorë ndodhen rrënojat e fshatit të vjetër të Drashovicës.

Të gjitha shtëpitë këtu kanë qenë të vendosura shkallë shkallë, në formën e një amfiteatri.

Banesat e larta me 2, 3 e katër kate, të gjitha të punuara me gurë të bardhë të Kallafetit, kanë qenë të vendosura në qendër të fshatit. Një ndër banesat që spikat për vlerat e saj janë sarajet e Arshi Halil Xhindit, ish kryetar i bashkisë së Vlorës më 1928 dhe deputet në parlamentit shqiptar në periudhën e mbretërisë.

Banesa ka qenë katërkatëshe e tipit ‘kullë’, në rrënojat e banesës ruhen ende muret në të gjithë lartësinë e tyre. Dritaret janë të zbukuruara në pjesën e sipërme me qemerë false e dekorim me tulla të kuqe.

Mbi këto saraje ndodhen rrënojat e xhamisë së fshatit, ndërtesa ka pasur formë kuadrate e me përmasa mesatare. Minarja e vendosur në perëndim të xhamisë ka qenë e tipit hollake me shkallë nga brenda. Banesa më e madhe, e zhvilluar horizontalisht, rrënojat e së cilës ruhen ende edhe sot në gjysmë lartësie, janë pashotat e Hamdi Mitës, hoxhës së fshatit.

Në fshatin e vjetër vetëm një banesë gëzon statusin monument kulture. Është banesa trekatëshe e tipit ‘kullë,’ e ndërtuar në fillim të shekullit XIX. Në të gjithë ndërtesën janë të shpërndara në mënyrë harmonike dritare e frëngjitë e shumta.

Drashovica është e pasur edhe në nëntokën e saj. Gjetjet arkeologjike janë interesante dhe dëshmi e lashtësisë së fshatit, por edhe e kulturës që ka ekzistuar në këto anë.

Luftërat me rëndësi historike të Drashovicës

Në Drashovicë janë zhvilluar dy luftëra me rëndësi ne historinë kombëtare, më 1920, Lufta e Vlorës që përfundoi me çlirimin e Vlorës nga italianët dhe më 1943, Epopeja e Drashovicës, luftë frontale popullore kundër nazistëve gjermanë. Dhe nuk kanë ndodhur rastësisht këtu. Luftërat e mëdha ndodhin gjithmonë në kufi dhe për kufijtë. Pushtuesit kanë dashur ta kalojnë gjithnjë urën – kufi, të hynin në Labëri, ta pushtonin atë, të zotëronin majat e larta të saj.

Me rëndësi historike ka qenë edhe Kuvendi ndërkrahinor i Drashovicës, korrik 1911, ku rreth 3000 labë, u përgatitën me armë për të siguruar pavarësinë e Shqipërisë, që u kurorëzua më 28 Nëntor 1912, në Vlorë. Por, Drashovica nuk është vetëm e luftës, ajo është edhe e penës.

Mulla Xhafer Drashovica është përfaqësuesi më i ndritur i këtij fshati, njeriu që u mësoi shqipen fëmijëve të Ismail Bej Vlorës, në kohën kur jetonte në shtëpinë e patriotit të madh vlonjat. Emri i tij i vërtetë është Xhafer Kafil Xhenxhe dhe ka lindur në Drashovicë rreth vitit 1848.

Më datën 14 shtator të vitit 2016, në 73-vjetorin e Luftës së Shtatorit 1943 fshati Drashovicë  u nderua nga Presidenti Bujar Nishani me dekoratën “Nderi i Kombit” me motivacionin “Për kontributin e shquar në luftërat për çlirim kombëtar, që kulmojnë me Shpalljen e Pavarësisë, në Luftën e Vlorës (1920), si dhe betejën heroike të vitit 1943 kundër pushtuesve nazifashistë”. /k.s/ /a.g/