ADHD me fillimin e të rriturve ndoshta nuk ekziston, thonë studiuesit
Fitimi i një kuptimi të nuancuar
Lajme shëndetësore
ADHD me fillimin e të rriturve ndoshta nuk ekziston, thonë studiuesit
Në një studim të ri, shkencëtarët thonë se fillimi i çrregullimit të hiperaktivitetit të mungesës së vëmendjes ndodh vetëm gjatë fëmijërisë.
Fillimi i çrregullimit të hiperaktivitetit të deficitit të vëmendjes (ADHD) ndoshta ndodh vetëm gjatë fëmijërisë, dhe jo gjatë moshës madhore, sipas një studimi të ri.
Ne nje studim botuar muajin e kaluar në Gazetën Amerikane të Psikiatrisë, studiuesit thonë se shumica e njerëzve që janë diagnostikuar me ADHD me fillimin e të rriturve ndoshta nuk e kanë këtë çrregullim.
Studiuesit thonë se simptomat e përdorura për të diagnostikuar ADHD me fillimin e të rriturve priren të jenë më tregues të faktorëve të tjerë, si trauma psikologjike, përdorimi i drogës ose depresioni.
Të tjerët që ishin diagnostikuar me ADHD me fillimin e të rriturve ka të ngjarë të kenë pasur ADHD në fëmijëri që nuk ishte diagnostikuar.
Autori kryesor i studimit i tha Healthline se, ndërsa të rriturit mund të kenë ADHD, nuk ka gjasa që çrregullimi të zhvillohet gjatë moshës madhore.
“Shumica e njerëzve me ADHD në moshë madhore ndoshta e kanë pasur gjithmonë atë si fëmijë,” tha Dr. Margaret Sibley, një psikologe klinike dhe studiuese në Kolegjin e Mjekësisë të Universitetit Ndërkombëtar të Floridës Herbert Wertheim dhe Qendrës për Fëmijë dhe Familje. “Kjo është ndryshe nga [ADHD symptoms] duke dalë befas nga askund.”
Sibley shpjegoi se çfarë e shtyu atë dhe kolegët e saj të shikonin më nga afër diagnozat e ADHD-së me fillimin e të rriturve.
“Rreth dy vjet më parë, ishte një studim i publikuar nga një grup në Zelandën e Re që kishte një kampion të madh epidemiologjik të njerëzve që ishin ndjekur nga lindja deri në moshën madhore. Studimi sugjeroi se një pjesë vërtet e madhe e popullsisë, rreth 5 për qind, kishte diçka të quajtur ADHD me fillimin e të rriturve, e cila do të kishte simptomat e ADHD-së tek të rriturit pa pasur kurrë një gjurmë të saj në fëmijëri ose adoleshencë – në thelb, duke u zhvilluar spontanisht ADHD si i rritur.”
Ndërsa shumë në komunitetin shëndetësor u befasuan nga këto gjetje, disa grupe të tjera i përforcuan gjetjet me kërkimet e tyre mbështetëse.
“Unë personalisht shkova në disa takime të ndryshme shkencore dhe pashë autorët e këtyre punimeve të pranishëm, dhe shumë psikiatër dhe praktikues që ishin në audiencë ngriheshin dhe sfidonin gjetjet e tyre, duke pyetur: ‘A e kuptove se ka arsye të tjera që njerëzit do të thoshit po në një listë kontrolli të simptomave të ADHD? Gjëra të tilla si të kesh një problem abuzimi me substancat, ose të kesh depresion ose një tronditje, a e kishit menduar këtë në kërkimin tuaj?’” shpjegoi Sibley.
“Në thelb, përgjigjja ishte, ‘Jo, ne nuk kishim aftësinë për ta parë atë, gjithçka që mund të shikojmë është nëse njerëzit thonë po ose jo në këto lista kontrolli.’ Pra, në audiencë, po mendoja me vete se unë punoj me një grup që ka të dhënat për ta parë atë dhe mund të jetë në gjendje të shoh nëse njerëzit thonë po për listat kontrolluese të ADHD-së për shkak të simptomave reale të ADHD-së, ose nëse gjëra të tjera mund të jenë duke i shtyrë ata ta bëjnë këtë.”
Sibley dhe kolegët e saj studiuan një grup prej 239 pjesëmarrësish, duke filluar rreth moshës 10 vjeç dhe duke përfunduar rreth moshës 25. Duke parë përtej përgjigjeve në një listë kontrolli të ADHD, studiuesit shqyrtuan kontekstin e këtij raportimi.
Ndërsa disa njerëz diagnostikohen saktë me ADHD në moshë madhore, sepse diagnoza nuk u bë gjatë fëmijërisë, ekipi hulumtues u përqëndrua tek ata, diagnoza e ADHD-së së të rriturve të të cilëve mund të shpjegohet me faktorë të tjerë.
“Shumë nga simptomat e ADHD janë disi sugjeruese,” tha Sibley. “Pra, njerëzit priren t’u thonë po atyre edhe nëse nuk i kanë domosdoshmërisht simptomat.”
Si shembull, një klinicist mund të pyesë një pacient nëse ka probleme me përqendrimin – një çështje që pothuajse të gjithë e përjetojnë herë pas here.
Një çështje tjetër është se simptomat e ADHD shpesh mund t’i atribuohen faktorëve përtej çrregullimit.
“Simptomat e përqendrimit dhe vështirësia në fokusim mund të shpjegohen edhe nga shumë gjëra të tjera,” tha Sibley. “Ato duken shumë si simptomat e një tronditjeje, ose simptomat e përdorimit kronik të marihuanës, ose me depresion dhe apati. Pra, nëse dikush nuk po hedh një vështrim shumë të afërt dhe nuk po mendon se çfarë i shkakton këto simptoma, është e lehtë të thuash, ‘Oh po, duket si ADHD’.
Për të ecur drejt diagnozave më të sakta, Sibley tha se klinicistët mund të vërtetojnë simptomat e vetë-raportuara me raportet e njerëzve të tjerë në jetën e pacientit.
“Mund të shikoni gjëra objektive – a ka pasur ky person probleme në shkollë, apo ka vështirësi për të mbajtur një punë? Gjëra të tilla mund t’ju japin një tregues se personi është duke luftuar në një farë mënyre, duke shkuar përtej plotësimit të një liste kontrolli të shpejtë të simptomave.”
Hulumtimet e ardhshme mund të përfshijnë më shumë njohuri se si faktorë të tjerë – si trauma, stresi i përditshëm, lëndimet e trurit ose sëmundje të tjera – mund të çojnë në diagnoza të rreme të ADHD.
Deri atëherë, tha Sibley, është e rëndësishme t’i hedhim një vështrim të nuancuar secilit pacient.
“Mesazhi i madh është të jesh vërtet i kujdesshëm dhe të shikosh pak më thellë se çfarë po ndodh me njerëzit,” tha ajo.