Truri i zënë pastron shtëpinë ndërsa ju flini
Lajme shëndetësore
Truri i zënë pastron shtëpinë ndërsa ju flini
Hulumtimi i publikuar sot na ndihmon të kuptojmë më mirë pse kemi nevojë për gjumë dhe punën e rëndësishme që truri ynë bën pas syve të mbyllur.
Nuk është sekret që gjumi është i mirë për ne, por ne kurrë nuk e kemi ditur pse. Hulumtimi i publikuar sot në revistë
Autori kryesor Dr Maiken Nedergaard shpjegon se gjatë gjumit sistemi limfatik i largon proteinat e dëmshme, duke përfshirë beta amiloidin, i cili mund të shkaktojë sëmundjen e Alzheimerit. Qelizat e trurit në fakt tkurren me 60 për qind gjatë gjumit, duke siguruar më shumë hapësirë për lëngjet për të shpëlarë toksinat.
Nedergaard, bashkëdrejtoreshë e Qendrës së Qendrës Mjekësore të Universitetit të Rochester për Neuromjekësinë Translationale, tha për Healthline se shpreson që ky hulumtim të çojë në zhvillimin e medikamenteve për të përmirësuar pastrimin e amiloidit beta dhe substancave të tjera toksike nga truri. “Qelizat nervore janë qeliza shumë të ndjeshme,” tha ajo. “Ngjashëm me peshqit në një rezervuar të ndotur, ata do të sëmuren dhe do të vdesin nëse truri nuk pastrohet.”
Toksinat grumbullohen ndërsa truri ynë punon gjatë orëve të zgjimit. Aktiviteti i trurit nuk ngadalësohet shumë gjatë gjumit, dhe tani e dimë pse. Procesi i shpëlarjes rritet dhjetëfish gjatë gjumit, që do të thotë se truri po pastron shtëpinë kur nuk është aq i zënë me përpunimin e informacionit.
Dr. Stephen Rasmus, drejtor i Qendra e Çrregullimeve të Gjumit në Genesis Health System në Davenport, Iowa, i tha Healthline se ne kemi shumë nevojë të zbulojmë misterin se pse njerëzit flenë.
“Kjo është diçka që është një pikë në misterin se pse kemi nevojë për gjumë dhe se si kjo lidhet me sëmundje të tilla si sëmundja e Alzheimerit,” tha Rasmus. “Ajo që do të ishte vërtet e mahnitshme është të pyesim veten se ku do të jemi 100 vjet nga tani. Ndoshta do të ketë një mënyrë për të shpëlarë këto kimikate. Mund të thuash, ‘Jam vërtet i lodhur, ndoshta do të lidhem me këtë gjë të vogël këtu dhe do të jem mirë për 15 minuta’”.
Nedergaard shpjegoi se dy zbulime relativisht të fundit e bënë të mundur kërkimin e saj. Së pari, shkencëtarët përdorën imazhe me 2 fotone për të ekzaminuar trurin në nivele mikroskopike, gjë që nuk ishte e mundur 10 vjet më parë. Së dyti, studiuesit trajnuan minj për të toleruar ekzaminimet mikroskopike. “Ata janë të rehatshëm, mund të lëvizin dhe marrin ujë me sheqer pas eksperimenteve,” tha ajo.
Ekipi i saj tashmë ka bërë kërkimore që tregon se kjo teknikë imazherike mund të zbatohet tek njerëzit dhe të çojë në një kuptim më të mirë të rrezikut të dikujt për Alzheimer. Megjithatë, zhvillimi i medikamenteve për të ndihmuar sistemin glimpatik të pastrojë toksinat nga truri në mënyrë më efikase mund të zgjasë shumë vite.
Nedergaard dhe të tjerët e përshkruan për herë të parë sistemin glimphatik vetëm rreth një vit më parë. Emri vjen nga qelizat gliale, të cilat janë të shumta në tru, dhe sistemi limfatik, i cili është mënyra se si organet e tjera të trupit shpërndajnë mbetjet.
Rasmus tha se ndërsa ky hulumtim është shumë paraprak, ai shpreson se një ditë do të çojë në ilaçe të reja edhe për pagjumësinë. Ai vuri në dukje se shumë nga pacientët e tij vuajnë nga ulja e performancës në punë, nervozizmi dhe depresioni.
Edhe pse ka pasur përmirësime të kohëve të fundit në medikamentet e gjumit, ato ende nuk janë perfekte, me efekte anësore të tilla si “përhumbja e gjumit”, tha Rasmus. Ai i përshkruan ato vetëm si mjetin e fundit pasi provon trajtime të tjera, të tilla si terapi njohëse-sjellëse dhe higjiena e përmirësuar e gjumit.
“Kam pasur një pacient që përfundoi në një parking me të brendshme,” tha Rasmus. “Ai kishte vozitur katër ose pesë blloqe dhe nuk e dinte se si arriti atje.”
