Studiuesit në Universitetin Shtetëror të Uashingtonit thonë se pesticidi DDT i bën nipërit e njerëzve të ekspozuar më të ndjeshëm ndaj shtimit të peshës.

Ndërsa shumë njerëz kanë një predispozitë gjenetike ndaj obezitetit, hulumtimet e reja sugjerojnë se përdorimi i një pesticidi të diskutueshëm mund të na bëjë më të ndjeshëm ndaj tij, si dhe ndaj sëmundjeve të tjera.

Michael Skinner, themeluesi i Qendra për Biologjinë Riprodhuese në Universitetin Shtetëror të Uashingtonit, thotë se ekspozimi i gjerë ndaj pesticidit diklorodifeniltrikloretani (DDT) në vitet 1950 vazhdon të ndikojë në shëndetin e njerëzve sot.

Hulumtimet e mëparshme e kanë lidhur DDT-në me rritjen e shkallës së diabetit, problemeve zhvillimore, dëmtimit riprodhues, aborteve dhe kancereve të caktuara. Në vitet 1970, u dëshmua gjithashtu se kishte ndikuar në popullatat e shqiponjave tullac dhe të skifterëve.

Në një studim të ri të botuar në revistë Mjekësia BMC, Skinner testoi sesi ekspozimi ndaj DDT ndikoi te minjtë shtatzënë. Por ndërsa normat e obezitetit nuk treguan asnjë ndryshim në brezin e parë ose të dytë të pasardhësve të minjve, në gjeneratën e tretë gjysma e minjve ishin obezë.

“Interesante, në gjeneratën e parë, ne nuk pamë ndonjë obezitet. Ne pamë shumë sëmundje, por jo obezitet. U deshën tre breza për t’u rritur, “tha Skinner. “Ajo që bën ky ekspozim i stërgjyshërve është rritja e ndjeshmërisë së një personi ndaj obezitetit. Ky është ndoshta rasti me shumicën e sëmundjeve.”

Procesi quhet trashëgimi epigjenetike transgjenerative. Ndërsa DDT nuk i ndryshon gjenet, ekspozimi ndaj tij gjatë pikave kyçe të zhvillimit – domethënë kur organet seksuale janë duke u formuar në mitër – mund të ndikojë në cilat gjene shprehen.

“Kjo nuk promovon sëmundjen, por rrit ndjeshmërinë për të zhvilluar një sëmundje,” tha Skinner.

Gjatë viteve 1950, shkalla e obezitetit në SHBA ishte nën tre përqind. Tani, më shumë se një e treta e amerikanëve konsiderohen të trashë, sipas Qendrat Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve.

Trashëgimia epigjenetike transgjenerative në thelb do të thotë se ajo që gjyshërit tanë u ekspozuan gjatë jetës së tyre mund të ndikojë tek ne sot.

Të dish se si funksionon ky mekanizëm, thotë Skinner, do të thotë se shikimi i biomarkerëve epigjenetikë në fillim të jetës së një personi mund të ndihmojë në përcaktimin e sëmundjeve që mund të përballen më vonë.

“Ky quhet mjekësi parandaluese,” tha Skinner. “Ne kurrë nuk kemi qenë në gjendje të bëjmë mjekësi parandaluese në të kaluarën, sepse nuk kemi pasur kurrë këto lloj biomarkerësh.”

Më parë, laboratori i Skinner testoi efektet epigjenetike të toksinave të tjera mjedisore, duke përfshirë plastikën, fungicidet dhe pesticidet e tjera përveç DDT.

“Arsyeja pse e bëmë këtë ishte sepse rreth katër vjet më parë Organizata Botërore e Shëndetësisë dhe Fondacioni Gates shtynë për të hequr ndalimin e DDT në mënyrë që ata të mund ta përdorin atë për trajtimin e malaries, kryesisht në Afrikë,” tha ai.

I sintetizuar për herë të parë në vitin 1939, DDT u përshëndet si një insekticid efektiv për të kontrolluar malarinë dhe tifonë dhe u përdor shumë gjatë Luftës së Dytë Botërore. U vlerësua aq shumë sa kimisti zviceran Paul Hermann Müller u nderua me Çmimin Nobel në 1948 për sintetizimin e një versioni efektiv të DDT.

Përdorimi i DDT ra në mënyrë drastike pas librit të vitit 1962 Pranverë e heshtur u botua nga biologia Rachel Carson. Ai libër, i cili diskutoi ndikimin shëndetësor dhe mjedisor të DDT, filloi një lëvizje për të ndaluar substancën.

Para se të ndalohej në 1972, DDT ishte insekticidi më i përdorur në SHBA Ndërsa vazhdon të jetë i ndaluar në shumë vende, përdorimi i tij në Afrikë është rritur që kur OBSH mbështeti përdorimin e tij në 2006 për të luftuar malarien dhe fillimin e Programi i Fondacionit Bill dhe Melinda Gates për të kontrolluar malarinë.

DDT është një insekticid i preferuar në vendet në zhvillim, sepse është i lirë dhe zakonisht mund të kontrollojë shpërthimet e malaries me një trajtim të vetëm. Efektiviteti i tij është për shkak të gjysmëjetës së tij të gjatë, gjë që e pengon atë të prishet lehtë.

Për shkak se DDT ishte një insekticid kaq i spikatur në vitet 1950 dhe 60, ai është ende i pranishëm në liqene dhe lumenj në SHBA dhe vazhdon të ndikojë në ekosistemin.

“Fjalë për fjalë, DDT ekziston për qindra vjet,” tha Skinner. “Kjo është diçka që thjesht nuk largohet.”

Skinner shpreson se kërkimi i tij do t’i nxisë politikëbërësit të rishqyrtojnë përdorimin e DDT në Afrikë dhe vende të tjera në zhvillim, sepse pesticide të tjera me gjysmë jetë më të shkurtër janë të disponueshme.

“Tani ne duhet të shqetësohemi dhe të rivlerësojmë përdorimin e DDT,” tha ai.