Autori Lone Frank flet për Dr. Robert Heath, i cili u përshëndet si pionier dhe u kritikua si një shfrytëzues gjatë karrierës së tij.

Stimulimi i thellë i trurit – ose praktika e përdorimit të elektrodave të vogla për të dërguar elektricitet direkt në tru – mund të tingëllojë si fantashkencë. Por është gjetur se ndihmon një një mori problemesh, duke përfshirë sëmundjen e Parkinsonit, epilepsinë dhe dhimbjen kronike.

Procedura mund të duket e fundit, por në fakt filloi më shumë se 60 vjet më parë në laboratorin e një mjeku me bazë në Nju Orleans të quajtur Dr. Robert Heath, historia e të cilit është dokumentuar në librin e ri “Shoku i Kënaqësisë.”

Neurologu dhe psikiatri i diskutueshëm filloi të eksperimentonte me format e hershme të procedurës në vitet 1950, pjesërisht në një përpjekje për të kuruar skizofreninë.

Ndërsa Heath fillimisht gëzonte vëmendje pozitive të shtypit për punën e tij, opinioni publik më vonë u kthye kundër tij. U bë publike se ai përdori terapinë për të parë nëse mund të ndryshonte seksualitetin e një homoseksuali, eksperimentoi me të burgosurit e shtetit dhe bëri kërkime me CIA-n për modifikimin e sjelljes.

Ndërsa Heath ra nga favorizimi i publikut, procedura që ai ndihmoi në zhvillimin është bërë gjithnjë e më popullore, me studiuesit që përdorin procedurën në kushte të shumta.

Në “The Pleasure Shock”, gazetari shkencor dhe autori Lone Frank eksploron historinë e ngritjes dhe rënies së Heath dhe atë që studiuesit ende gabojnë për përdorimin e teknologjisë së fundit.

A mund të flisni se kur keni dëgjuar për herë të parë për Dr. Robert Heath dhe pse keni dashur ta studioni atë?

Unë po bëja një pjesë mbi stimulimin e thellë të trurit disa vite më parë.

Gjëja e re ishte se ata po e provonin atë për njerëzit në depresion për sindromën Tourette, dhe po hynte në psikiatri. Mendova se është interesante – tingëllon si rikthimi për psikokirurgji në një farë mënyre. Doja të shkruaja një pjesë për këtë. Ndërsa bëja kërkime, pashë vetëm një shënim për Robert Heath dhe se ai kishte pasur diçka në vitet 1950.

Dhe mendova, vitet 1950? Ishte atëherë kur ata besuan te Frojdi – si po luante ai me elektroda në vitet 1950? Fillova të gërmoj në atë… Nuk kishte pothuajse asgjë rreth tij atje. Kryesisht ishin gjëra shumë të çuditshme, si ‘Oh, ky djalë po bënte shkencë naziste dhe ai ishte në Luiziana, ai po shfrytëzonte pacientët me ngjyrë.’

Isha sikur, wow kjo duket si një histori e një përbindëshi shkencor. Dhe doja ta gërmoja atë. E pashë veten duke shkruar këtë histori përbindëshi. Kam gjurmuar disa kolegë me të cilët ka punuar. Unë fola me ta dhe fotografia filloi të kthehej plotësisht.

Dua të them, ajo që ata thanë të gjithë ishte se ky ishte një djalë vërtet i zgjuar dhe interesant, i cili ishte një pionier në psikologjinë biologjike. Ai ishte njollosur dhe, e dini, ishte një lloj i shkruar jashtë historisë.

Duke lexuar këtë libër, ju kuptoni pse ai do të ishte i diskutueshëm sot, por edhe se në kohën e tij, ai po shpallej në shtyp. Në kontekstin e kohës së tij, veprimet e tij nuk ishin aq skandaloze. A mendoni se ne mund ta shohim historinë të përsëritet me një reagim tjetër?

Po, para së gjithash, mendoj se është interesante që kaq shumë njerëz edhe në profesionin e mjekësisë e kanë kaq të vështirë të vlerësojnë kërkimin në kontekstin që ai nuk është bërë në kontekstin e tyre aktual. Dhe nga ana tjetër, ata kanë probleme të mëdha duke parë veten.

Ndoshta çdo gjë që ata po bëjnë nuk është optimale, dhe ndoshta ata do të shikojnë prapa në këtë dhe do të thonë pas 10 ose 20 vjetësh, ‘Ndoshta kjo nuk ishte aq e mrekullueshme’.

Thjesht stimulim i thellë i trurit, për shembull, unë përpiqem në Kapitullin 2 të përshkruaj se si është një fushë që është shumë e zhurmshme rreth ‘Le të dalim atje dhe të provojmë [to help] këta pacientë rezistent ndaj trajtimit, sepse ne do t’u japim shpresë dhe ata nuk kanë asgjë më të mirë.’

Kjo është saktësisht e njëjta gjë që po bënte Robert Heath.

Ai po aplikonte një metodë të re. Ai ishte me pacientë rezistent ndaj trajtimit që nuk kishin asnjë mundësi tjetër. Ai po përpiqej të ndihmonte njerëzit.

Shumë nga këto eksperimente që kemi… ne kemi formularë pëlqimi që janë 10 deri në 20 faqe, dhe siç më thotë një kirurg në libër, ‘Ndoshta njerëzit nuk e kuptojnë se për çfarë janë dakord.’

Me këtë libër, a shpresonit se njerëzit do të vënë në dyshim veprimet e tyre pak më shumë, apo a është adresuar kjo nga studiuesit?

Të dy po përpiqesha të nxisja një lloj bisede për këtë në komunitetin mjekësor dhe gjithashtu midis njerëzve. Sepse jam i sigurt se stimulimi i thellë i trurit do të jetë një teknologji e shkëlqyer dhe e dobishme për shumë pacientë psikiatrikë.

Por ekziston rreziku i një lloj reagimi nëse ata e bëjnë atë gabim, si të thuash.

Nëse shikoni mbrapa mënyrën se si njerëzit flisnin për lobotominë: 30 vitet e para që e bënë atë, ishte një teknologji e shkëlqyer dhe të gjithë e donin atë, shtypi e pëlqeu atë.

Dhe befas pati një reagim, dhe më pas filluan të shikonin ‘O Zot, ata ia bënë këtë të gjithë këtyre njerëzve’ që nuk kishin [results] prej saj, dhe pasi ato thjesht patën efekte anësore, dhe më pas u bë një skandal i madh.

Gjithmonë ekziston rreziku i reagimit kur shtypi dhe të gjithë janë shumë, siç e dini, të gatshëm për diçka.

Unë do të shpresoja që mund të ketë një debat rreth teknologjisë dhe mënyrës se si do ta përdorim atë, dhe gjithashtu komuniteti mjekësor duhet, e dini, ta shqyrtojë veten pak më shumë. Mendoj se shpeshherë mungon vetë-monitorimi.

A ka ndikuar puna në këtë libër dhe shikimi i eksperimenteve të kaluara – ku ata mund të ndërronin një buton dhe dikush futet në këtë tërbim vrastar dhe më pas e fiket dhe ndalon – a ka ndikuar në mënyrën se si e shihni ndjenjën e vetvetes?

Unë mendoj [it’s] gjithë ai mendim rreth ‘Kush jemi ne?’ Çfarë konsiderojmë se jemi vetvetja? Dua të them, çfarë është sëmundja, për shembull?

Mënyra se si mendoni për sëmundjen psikiatrike është shpesh se njerëzit kanë një sëmundje dhe ata kanë një vetvete të vërtetë aty poshtë që… nëse e largoni sëmundjen, shfaqet vetja e tyre e vërtetë.

Por, e dini, unë mendoj se është e vështirë ta shikosh atë në këtë mënyrë. Dua të them se personaliteti juaj, kush jeni, është gjithashtu një nga ato simptoma.

Për disa njerëz, për shembull, ju shihni shembuj të çrregullimit obsesiv-kompulsiv [OCD] pacientët që kanë OCD të kontrolluar me stimulim të thellë të trurit, dhe disa prej tyre nuk i pëlqejnë ato të reja.

Mendoj se mësimi është se ne me të vërtetë jemi gjendja jonë e trurit dhe çfarë gjendje është truri ynë.

Pavarësisht nëse e ndikojmë me elektroda, droga ose teknologji njohëse si ndërgjegjja apo meditimi, çfarëdo që të bëjmë, ne ndikojmë në veten tonë. Nuk ka një bërthamë të brendshme, një vetvete thelbësore që është ne e vërtetë.

Ne jemi shumë ajo që bëjmë vetë, çfarë i bëjmë trurit tonë.

Kjo intervistë është redaktuar dhe e përmbledhur.