Si ndizet truri juaj kur ju ndihmoni

Gjatë një të fundit studim, studiuesit në Universitetin e Pitsburgut u dhanë 45 vullnetarëve një mundësi: Ata mund të përfundonin një detyrë që përfitonte vetë, një bamirësi ose një mik të caktuar në nevojë.

Më pas, një skanim i trurit tregoi një ndryshim të dukshëm – dhe magjepsës – bazuar në zgjedhjen e tyre.

Jo vetëm që pjesëmarrësit që zgjodhën të ndihmonin një person të caktuar shfaqnin aktivitet të shtuar në dy “qendra shpërblimi” të trurit të tyre, por ata kishin ulur aktivitet në tre rajone të tjera që ndihmojnë në informimin e reagimit fizik të trupit ndaj stresit përmes presionit të gjakut dhe inflamacionit.

Një studim i dytë nga Universiteti i Pitsburgut, këtë herë duke shfrytëzuar afro 400 vullnetarë të cilëve iu kërkua të raportonin vetë zakonet e tyre të “dhënies”, tregoi rezultate të ngjashme.

“Njerëzit lindin veçanërisht të prekshëm dhe të varur nga të tjerët,” shpjegoi Tristen Inagaki, PhD, një asistent profesor i psikologjisë në Universitetin e Pitsburgut, i cili drejtoi të dyja studimet. “Si rezultat, ne kemi nevojë për një periudhë të zgjatur të kujdesit intensiv pas lindjes në mënyrë që të mbijetojmë.”

Kjo dëshirë instinktive për të ndihmuar të tjerët mund të varet nga ato zona specifike të trurit. Ata garantojnë sjellje më mbështetëse.

“Të njëjtët mekanizma që sigurojnë dhënien për të tjerët mund të kontribuojnë gjithashtu në efektet afatgjata shëndetësore që shohim nga dhënia,” tha Inagaki.

Dhe ka plot.

Njerëzit që bëjnë vullnetarë sëmuren më rrallë dhe Jeto më gjatë.

Ndihma është treguar gjithashtu se përmirëson gjendjen e një personi vetëvlerësim, nxisin një pamje më rozë të botës, zvogëlojnë sjelljet e rrezikshme ose problematike dhe largojnë depresionin.

Plus, sa më shumë të ndihmoni të tjerët, aq më shumë duan për të vazhduar të ndihmojë.

“Të ndihmosh të tjerët largon mendjen dhe emocionet nga vetvetja, duke e lejuar mendjen të kalojë ankthet dhe mendimet,” tha. Stephen G. Post, PhD, drejtor i Qendrës për Shkenca Humane Mjekësore, Kujdesin e Mëshirshëm dhe Bioetikën në Universitetin Stony Brook. “Edhe kur ndihmojmë të tjerët vetëm si veprim i jashtëm, emocionet tona me kalimin e kohës priren të kalojnë në gëzim dhe mirësi, veçanërisht me modele të mira.”

Ky nuk është lajm për David Braverman.

Ekzekutivi i kërkimit të tregut 73-vjeçar në pension e konsideronte vullnetarizmin, por nuk e ndjente se kishte kohë.

Megjithatë, një i njohur vazhdoi dhe më në fund Braverman e gjeti veten duke vizituar pacientë në Baltimore’s Qendra Mjekësore Mercy deri në katër orë çdo të hënë.

“Në fillim, jam i sigurt se ishte më shumë për egon time: “Shikoni se çfarë po bëj për të tjerët”, pranoi Braverman. “Megjithatë, u bë shumë shpejt për njerëzit që vizitoja, buzëqeshja, bëra vepra të vogla dhe thjesht shoqërimi me të tjerët që nuk kishin vizitorë.”

Kanë kaluar më shumë se katër vjet tani dhe “kam takuar disa nga njerëzit më të mrekullueshëm të të gjitha besimeve, kulturave dhe racave,” tha Braverman. “Kam ndarë histori dhe biseda për ushqimin, sportin, letërsinë, udhëtimet dhe madje edhe fenë. Unë kam mësuar për judaizmin tim nga murgeshat dhe priftërinjtë katolikë. Kam mësuar dhe kam folur për Islamin me disa. Kam dëgjuar nga dora e parë për të jetuar në qytetin e brendshëm të Baltimores.”

Përfundimi, tha Braverman, është “ndërsa mendoj se u sjell diçka atyre që vizitoj, rezulton se në fakt, ka të bëjë me atë që unë largohem nga spitali të hënën duke u ndjerë më mirë sesa kur shkoj atje në mëngjes.”

“Pra,” shton ai, “mendoj se në fund të fundit ka të bëjë me mua.”

Çfarë e bën një “dhënës”

Rreth një e treta e njerëzve marrin për të [giving] sjellja “si një rosë në ujë”, tha Post, i cili është gjithashtu autor i “Pse gjërat e mira u ndodhin njerëzve të mirë”. “Pika të caktuara gjenetike, faktorë psiko-social-mjedisor dhe qëndrimet e dikujt të gjitha hyjnë në lojë.”

Për shembull, ndërsa fëmijët kanë prirje të forta empatike, “përvojat e pafavorshme të fëmijërisë mund ta shtypin këtë prirje, por stilet e mira të prindërimit dhe modelet e roleve e përmirësojnë atë,” vuri në dukje ai.

Të qenit i sjellshëm mund të mësohet gjithashtu.

“Ka të bëjë gjithçka me transmetimin, me kalimin e pishtarit nga një person tek tjetri me shumë vëmendje kushtuar detajeve të vëzhguara si toni i zërit, shprehja e fytyrës, veprimet e vogla, [being] i pranishëm dhe duke dëgjuar,” vuri në dukje Post.

Për 3 vitet e fundit, Kerrie Klein, 48, ka qenë vullnetare për Siguria Kombëtare e Runaway, duke ofruar ndihmë për të rinjtë në krizë që telefonojnë, dërgojnë email ose lidhen përmes bisedës në internet.

“Kur dikush ndihet i mbingarkuar, ai mund të mos jetë në gjendje të shohë qartë se çfarë të bëjë më pas – e di që jam ndjerë kështu në jetën time ndonjëherë,” tha banori i Çikagos. “Ndonjëherë gjithçka që duhet është të kesh dikë që të dëgjojë dhe t’ju ndihmojë t’ju flasë për opsionet e disponueshme, për të qenë në gjendje të shihni se në cilën rrugë të shkoni përpara.”

Si ndihet ajo pas turnit të saj javor prej dy orësh: “E përmbushur”.

“Kur ndihesh sikur ke ndihmuar dikë, është ndjenja më e mirë në botë”, tha Klein. “Mund të kaloj ditën më të keqe dhe të mos dua të hyj në qendrën e thirrjeve, por ndonjëherë të ndihmoj dikë tjetër më jep qartësi për sfidat e mia.”

Vullnetarizmi “më jep një perspektivë të ndryshme për atë që ka vërtet rëndësi,” shpjegoi Klein. “Gjithashtu më bën më të motivuar në fusha të tjera të jetës – të ndalem dhe të kaloj kohë me njerëzit në jetën time dhe të kujdesem për shëndetin tim. Dhe padyshim që më ka ndihmuar të dëgjoj më shumë të tjerët, gjë që është e rëndësishme.”

“Nuk dua të shikoj prapa dhe të ndihem sikur nuk kam ndërmarrë asnjë veprim për ta bërë botën një vend më të mirë,” shtoi Klein. “Një person mund të bëjë një ndryshim, dhe unë dua të jem një nga ata njerëz.”

Si mund të ndihmoni edhe ju

Në jetën tonë të çmendur dhe të ngarkuar, koha është një mall i çmuar. Që shtron pyetjen: A është thjesht shtypja e një butoni “Dhuro Tani” në internet po aq e dobishme sa vullnetarizmi “çizme në tokë”?

“Studimet tregojnë një efekt në mesolimbik [“reward”] rrugën dhe shkallët e rritjes së lumturisë përmes bërjes së një dhurimi, apo edhe të menduarit për të, në të vërtetë,” tha Post, “por dhuruesi duhet të mendojë me mirësi dhe jo vetëm të plotësojë një numër.”

Me fjalë të tjera, të parashikosh se si 20 dollarët e tua do të ndihmojnë në vendosjen e Hatchimals nën pemën e Krishtlindjes për fëmijët që i dëshirojnë dëshpërimisht ato – duke mos u ndarë në zona si ju kur paguani faturat tuaja mujore.

Megjithatë, megjithë mungesën tuaj të kohës, merrni parasysh të jepni një dorë këtë sezon festash.

Nëse nuk jeni të sigurt se ku të filloni, Pikat e Dritës dhe Ndeshje Vullnetare mund t’ju lidhë me shkaqe lokale. Fëmijë që bëjnë mirë, një bazë të dhënash në internet e themeluar nga fëmijët, liston mundësitë vullnetare lokale, rajonale dhe kombëtare që janë të përshtatshme për fëmijët. Dhe Kryqi i Kuq mbështetet te vullnetarët për të kryer 90 për qind të punës së tyre humanitare.

“Ndonjëherë ne mund të shqetësohemi tepër me mënyrat se si njerëzit e tjerë na ndihmojnë ose për atë që po marrim nga çdo situatë e caktuar,” tha Inagaki.

Por duke ndihmuar të tjerët, thekson ajo, ne vërtet ndihmojmë veten.